ਮੁੰਬਈ : ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਨਵੀਂ ਫੜਨਵੀਸ ਸਰਕਾਰ ‘ਚ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਦਾ ਕੱਦ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੀਐਮ ਫੜਨਵੀਸ ਭਾਵੇਂ ਹੀ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਰਾਬਰ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਗੁਆਉਣ ਅਤੇ ਹੁਣ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਨਾ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਗਠਨ ਵਿੱਚ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੇ ਬਹੁਤਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2022 ‘ਚ ਊਧਵ ਠਾਕਰੇ ਖਿਲਾਫ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਹੋਈਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਸਨ, ਪਰ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਭਾਜਪਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਇਕ ਵਾਰ ਦੇਵੇਂਦਰ ਫੜਨਵੀਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸੀ.ਐਮ.
ਸ਼ਿੰਦਾ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਰਿਹਾ
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 132 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹੋਣ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸ਼ਿੰਦੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਮਹਾਯੁਤੀ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆਵੇਗੀ। ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮਹਾਯੁਤੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਸ਼ਿੰਦੇ ਦੁਆਰਾ ਲਿਆਂਦੀ ਲਾਡਲੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸੀਐਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀ ਰਹੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਭਾਜਪਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਅੜੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਤਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਟਕਲਾਂ ਸਨ ਕਿ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਹਨ। ਉਹ ਅਚਾਨਕ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਾਲਾਤ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸੁਧਰਦੇ ਗਏ ਅਤੇ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੂੰ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਸ਼ਿੰਦੇ ਦੀ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋਈ ਤਾਂ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੂੰ ਉਸ ‘ਚ ਵੀ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ।
ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖਿਆ
ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਜ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਨਾ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੇ ਇਸ ਵਿਭਾਗ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਦਾਅਵਾ ਜਤਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਦੌਰ ਦੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵੀ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦਾ ਦੌਰ ਚੱਲਿਆ, ਪਰ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਿਆ। ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ਿੰਦੇ ਧੜੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੀ ਮਹਾਯੁਤੀ ਸਰਕਾਰ ‘ਚ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਫੜਨਵੀਸ ਕੋਲ ਸੀ, ਜੋ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਸੇ ਫਾਰਮੂਲੇ ਤਹਿਤ ਇਹ ਵਿਭਾਗ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬਣ ਗਏ। ਇਸ ਵਾਰ ਡਿਪਟੀ ਸੀ.ਐਮ. ਪਰ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਸ਼ਿੰਦੇ ਦੀ ਇਹ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਲਿਆ।
ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ‘ਚ ਸ਼ਿੰਦੇ ਦਾ ਕੱਦ ਕਿਉਂ ਘਟਿਆ?
ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਊਧਵ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਮਹਾਯੁਤੀ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ, ਤਾਂ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ‘ਚ ਫੁੱਟ ਕਾਰਨ ਹੀ ਮਹਾਯੁਤੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਸੂਬੇ ‘ਚ ਵਾਪਸ ਆ ਸਕੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਭਾਜਪਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਚੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਿੰਦੇ ਦਾ ਕੱਦ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਗਿਆ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਮ ‘ਤੇ ਬਹੁਮਤ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ-ਤੇੜੇ ਜਿੱਤਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਜਪਾ ਨੇ 132 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਨੂੰ 57 ਅਤੇ ਅਜੀਤ ਪਵਾਰ ਦੀ ਐਨਸੀਪੀ ਨੂੰ 41 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਅਜੀਤ ਪਵਾਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਹਾਗਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਐੱਨਸੀਪੀ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਚਲਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਬਹੁਮਤ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨਹੀਂ ਬਚੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੂੰ ਨਾ ਤਾਂ ਸੀਐੱਮ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ।
