ਜਾਪਾਨੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਕੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਗਰਮਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਗੱਠਜੋੜ ਦਾ ਸੰਸਦ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। 1955 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸੰਸਦ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗੱਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਸ਼ੀਬਾ ‘ਤੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਨਿਕਲਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।
ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲਿਬਰਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ (ਐਲਡੀਪੀ) ਵਿੱਚ ਫੁੱਟ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਲੇਸ਼ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।
ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ?
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ਼ੀਬਾ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਨਾਲ ਲਿਬਰਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ (LDP) ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਿਗੇਰੂ ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਵਿੱਚ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਸੀ। ਫੁਮਿਓ ਕਿਸ਼ਿਦਾ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ਼ੀਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਸਖ਼ਤ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜੁਲਾਈ 2025 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਦਨ (ਕੌਂਸਲਰ ਹਾਊਸ) ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਬਰਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ (ਐਲਡੀਪੀ) ਅਤੇ ਕੋਮੀਤੋ ਗੱਠਜੋੜ ਨੂੰ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਗੱਠਜੋੜ ਨੂੰ ਚੋਣ ਜਿੱਤਣ ਲਈ 50 ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ, ਪਰ ਗੱਠਜੋੜ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 47 ਸੀਟਾਂ ਹੀ ਮਿਲੀਆਂ। ਉੱਚ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਦਾ ਅਸਰ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਪਿਆ ਅਤੇ ਗੱਠਜੋੜ ਉੱਥੇ ਵੀ ਹਾਰ ਗਿਆ। ਐਲਡੀਪੀ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਿਗੇਰੂ ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਿਗੇਰੂ ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲਿਬਰਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ (ਐਲਡੀਪੀ) ਵਿੱਚ ਫੁੱਟ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲਿਆ ਹੈ।
ਈਸ਼ੀਬਾ ਸ਼ਿਗੇਰੂ ਕੌਣ ਹੈ?
ਸ਼ਿਗੇਰੂ ਇਸ਼ੀਬਾ ਜਾਪਾਨ ਦੇ 102ਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਨ। ਇਸ਼ੀਬਾ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ 1989 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ਼ੀਬਾ ਦਾ ਜਨਮ 4 ਫਰਵਰੀ 1957 ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਟੋਟੋਰੀ ਪ੍ਰੀਫੈਕਚਰ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਇਸ਼ੀਬਾ ਜੀਰੋ ਟੋਟੋਰੀ ਪ੍ਰੀਫੈਕਚਰ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਅਤੇ ਕੌਂਸਲਰਾਂ ਦੇ ਸਦਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ।
ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ…
ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ਼ੀਬਾ ਕੀਓ ਸੀਨੀਅਰ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇਕੱਲੀ ਟੋਕੀਓ ਚਲੀ ਗਈ। ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਮਿਤਸੁਈ ਬੈਂਕ (ਹੁਣ ਸੁਮਿਤੋਮੋ ਮਿਤਸੁਈ ਬੈਂਕਿੰਗ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ) ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਸਾਈਕਲ ‘ਤੇ ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਜਦੋਂ ਇਸ਼ੀਬਾ 1997 ਵਿੱਚ ਐਲਡੀਪੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2002 ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਕੈਬਨਿਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਸਨੇ 2008 ਅਤੇ 2012 ਵਿੱਚ ਐਲਡੀਪੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਹ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋਏ।
2018 ਵਿੱਚ, ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀਆਂ। ਉਸਨੇ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 45% ਵੋਟਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ। ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਏਬੀਈ ਸ਼ਿੰਜੋ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਚੌਥੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2024 ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ 1 ਅਕਤੂਬਰ, 2024 ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ਼ੀਬਾ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਨੌਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਰਟੀ ਨੇਤਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
