ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਕਦੇ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਛੂਹਦੇ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇ? ਇਹ ਅਕਸਰ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸਾਨੂੰ ਛੂੰਹਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਛੂਹਦੇ ਹਾਂ। ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਵਰਗੀ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਝਟਕੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਣ ‘ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਝਟਕੇ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਝਟਕੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪਲ ਲਈ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਡਰਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਠੀਕ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ? ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਸਾਨੂੰ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਦੱਸੋ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਕਿਉਂ ਲੱਗ ਰਹੇ ਹਨ?
ਤੁਸੀਂ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੋਵੇਗਾ? ਹਰ ਕੋਈ ਵਿਗਿਆਨ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਨਹੀਂ। ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂਆਂ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਐਟਮ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਪਦਾਰਥ, ਜੋ ਠੋਸ, ਗੈਸ ਅਤੇ ਤਰਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰਮਾਣੂ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ, ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਅਤੇ ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਤੋਂ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਸਰੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਮੌਜੂਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਿਵੇਂ ਹੈ?
ਇਹ ਪਰਮਾਣੂ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਰਮਾਣੂਆਂ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਸਕਾਰਾਤਮਕ (+) ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਨਕਾਰਾਤਮਕ (-) ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਿਊਟ੍ਰੋਨ ਨਿਰਪੱਖ ਚਾਰਜ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਆਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਸ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਕਰੰਟ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪਹਿਲਾਂ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਵਾਲੀ ਸਤ੍ਹਾ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਹੇ ਹੋ।
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਨੈਗੇਟਿਵ ਚਾਰਜ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਛੂਹਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੂਜਾ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਵਾਲੇ ਸਰੀਰ ਜਾਂ ਸਤ੍ਹਾ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਤ੍ਹਾ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਵੀ ਨੈਗੇਟਿਵ ਚਾਰਜ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਨੈਗੇਟਿਵ ਚਾਰਜਡ ਹੈ।
ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਮੌਸਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਬਣਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਗਰਮੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਨਮੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਵਾਲੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਚਾਰਜ ਜਾਂ ਕਰੰਟ ਘੱਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਮਾਹਰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ?
ਲੰਡਨ ਦੇ ਨਿਊਰੋਸਰਜਨ ਡਾ. ਨਾਥਨ ਕੀਜ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਨੁਭਵ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਜਾਂ ਝਟਕੇ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹੱਥਾਂ, ਲੱਤਾਂ ਅਤੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ। ਇਸ ਵਰਤਾਰੇ ਦਾ ਵਰਣਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1920 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਸਰਵਾਈਕਲ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਦੋਂ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਮੱਸਿਆ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਕਿਵੇਂ ਵਧਦਾ ਹੈ?
ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰੰਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਲਈ ਨੈਗੇਟਿਵ ਚਾਰਜ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਨੈਗੇਟਿਵ ਚਾਰਜ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਲਈ ਮੌਸਮ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ:
ਊਨੀ ਅਤੇ ਗਰਮ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ।
ਪੈਰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਗਿਣਤੀ ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ਕੀ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਥਿਰ ਕਰੰਟ ਕੀ ਹੈ?
ਜਦੋਂ ਦੋ ਵਸਤੂਆਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰਗੜਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਸਥਿਰ ਕਰੰਟ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ, ਉਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਵਸਤੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਜ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਚਾਰਜ ਇਕੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਦੋਵੇਂ ਵਸਤੂਆਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਕਰੰਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਧਾਤ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ‘ਤੇ ਝਟਕਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਨੈਗੇਟਿਵ ਚਾਰਜ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਕੁਝ ਤਰੀਕੇ
ਪੈਰਾਂ ਦਾ ਜ਼ਮੀਨ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ।
ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਨਮੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ।
ਲਿਨਨ ਅਤੇ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ।
ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਇਕਾਗਰਤਾ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ।
ਸੈਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਦੌੜੋ।
ਉਪਰੋਕਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ‘ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ
